Bạn luôn cần nhớ: KHI BẠN THẤY NÓ BỊ HỎNG, NÓ ĐÃ HỎNG TỪ RẤT LÂU RỒI

 1. Hai cách thức bảo trì bảo dưỡng hệ thống điện mặt trời mà bạn đã quên lãng

Có hai hình thức bảo dưỡng hệ thống phổ biến trên toàn thế giới : bảo dưỡng định kỳ và bảo dưỡng khẩn cấp.

Vậy hai hình thức này đảm bảo hệ thống của bạn “ sống sót “ như thế nào ?

 Bảo dưỡng khẩn cấp

Giúp hệ thống nhanh chóng hoạt động trở lại để giảm “thời gian chết” của hệ thống đến mức tối đa. Về ngắn hạn, phương án này giúp bạn tiết kiệm thời gian, chi phí so với bảo dưỡng định kỳ. Tuy nhiên về lâu dài hệ thống có xu hướng xuống cấp, bị hư hỏng nhanh hơn và khiến bạn tốn kém chi phí “ đáng sợ “ hơn trong tương lai.

Các công việc bạn thường thực hiện khi bảo dưỡng khẩn cấp :

• Thay thế tấm pin bị hư hỏng
• Thay thế cầu chì bị nổ
• Thay thế inverter bị hư hỏng
• Thay thế thiết bị đóng cắt bảo vệ bị hỏng hóc
• Thay thế dây dẫn và phụ kiện giàn khung hư hỏng

Kẻ thù ăn mòn công suất hệ thống theo thời gian

Bụi bẩn tích tụ trên bề mặt tấm pin cản trở tấm pin hấp thụ ánh sáng và chuyển đổi thành điện năng. Tệ hơn, lớp bụi bẩn này sẽ tích tụ ngày càng dày theo thời gian nếu không được xử lý định kỳ.

Thuật phân thân hủy hoại tấm pin của bạn

Khi các tấm pin tự làm khó lẫn nhau

Các tấm pin trên cùng một string hoạt động dưới tham chiếu của tấm pin có công suất thấp nhất. Do đó nếu một tấm pin bị hư hại hoặc hiệu suất thấp hơn, cả string sẽ bị ảnh hưởng công suất.

Hư hỏng vật lý trên tấm pin năng lượng mặt trời

Nứt hoặc trầy xước kính, thẩm thấu nước vào bên trong cell, trầy xước, cổng đấu nối hư hỏng… ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất phát điện của hệ thống.

Phía trên là những vấn đề thường gặp với giàn pin mặt trời. Vậy bạn cần làm thế nào để giảm thiểu chúng đến mức tối đa thông qua việc bảo dưỡng ?

Loại bỏ bụi bẩn trên tấm pin năng lượng mặt trời

Ở mức độ cơ bản bạn loại bỏ bụi bẩn bằng hai cách : làm sạch bằng nước và làm sạch bụi thô.

Làm sạch bụi bẩn trên tấm pin mặt trời bằng nước

Bạn sử dụng nước không chứa tạp chất ( độ cứng nhỏ hơn 200 ppm ) để rửa tấm pin, sử dụng miếng bọt biển hoặc chổi cao su với thân làm bằng nhựa để bảo vệ bề mặt tấm pin khỏi vết xước.

Sử dụng bơm nước cao áp với áp suất nhỏ hơn 35bar giúp bạn vệ sinh bề mặt tấm pin hiệu quả hơn.
Chênh lệch nhiệt độ giữa nước và mặt kính làm co giãn bề mặt tấm pin khiến kính cường lực, cell pin dễ bị nứt gãy. Vì vậy sử dụng nước có nhiệt độ cân bằng với nhiệt độ môi trường tại thời điểm vệ sinh giúp bạn tránh được rủi ro này.

Sau khi nước bốc hơi dễ để lại cặn bẩn trên bề mặt tấm pin của bạn. Vì vậy dùng vải khô và lau nước còn đọng lại sau khi rửa tấm pin mặt trời giúp bạn khắc phục điều này một cách hoàn hảo.

Làm sạch bụi trên tấm pin bằng phương pháp lau bụi thô

Sử dụng cây lau bằng vải mềm để làm sạch. Bạn sẽ hết sức nhẹ nhàng bởi vì bụi làm mặt kính dễ trầy xước nếu dùng lực mạnh, đặc biệt là hạt cát.

Ưu điểm làm sạch bụi thô giúp bạn tiết kiệm nước, đặc biệt tại các khu vực khô hạn.

Vậy có phương pháp nào hiện đại hơn và tiện dụng hơn cho bạn ?

Những cỗ máy làm sạch giàn pin mặt trời

Robot vệ sinh giàn pin sử dụng cho dự án lớn bao gồm làm sạch bằng nước

và làm sạch bụi thô trên bề mặt tấm pin.

Sau bụi bẩn, yếu tố ảnh hưởng mạnh mẽ đến tuổi thọ và hiệu suất toàn hệ thống bạn muốn khắc phục đó là

Giảm đổ bóng lên giàn pin mặt trời

Bạn muốn giàn pin tránh hoàn toàn đổ bóng từ 7h sáng cho đến 5h chiều để thu được sản lượng điện nhiều nhất.

Diode bypass tích hợp trong tấm pin giúp giảm ảnh hưởng hiệu suất do che bóng. Tuy nhiên, về lâu dài việc để các diode hoạt động liên tục làm ảnh hưởng đến tuổi thọ của diode.

Ngoài ra diode bypass kích hoạt ảnh hưởng đến công suất phát của cả string cũng như toàn hệ thống.

Trong trường hợp che bóng bất khả kháng với hệ thống có công suất nhỏ, sử dụng micro inverter là một giải pháp tối ưu cho bạn. Bởi vì micro inverter tối ưu và chuyển hóa điện năng trên từng tấm pin. Do đó tấm pin bị che bóng không ảnh hưởng đến hiệu suất các tấm pin trên cùng string như khi bạn sử dụng inverter thông thường.

Ngoài việc giảm che bóng, bạn muốn kiểm tra hiện trạng hoạt động của tấm pin thì sẽ làm thế nào nhỉ ?

Phương pháp kiểm tra hiện trạng ảnh hưởng đến hiệu năng của giàn pin

Bạn sử dụng camera nhiệt để phát hiện các điểm quá nhiệt trên bề mặt cũng như các bộ phận khác của tấm pin mặt trời như hộp đấu dây ( Junction Box ) ở mặt sau tấm pin. Đồng thời kiểm tra các dấu hiệu bất thường bên ngoài tấm pin giúp bạn tiết kiệm thời gian bảo trì hệ thống.

Những điểm mấu chốt khi vệ sinh giàn pin năng lượng mặt trời

Thường xuyên kiểm tra hệ thống định kỳ giúp bạn phát hiện và khắc phục lỗi trên giàn pin hạn chế sự cố đau đớn xảy đến với hệ thống. Bạn ưu tiên làm sạch và kiểm tra trạng thái vật lý của tấm pin thường xuyên. Đồng thời kiểm tra tránh đổ bóng lên giàn pin bởi các vật thể như cây cối, tòa nhà mới xây…

Thay thế tấm pin hiệu năng kém ( gây ra hiện tượng mismatch trên string ) giúp hệ thống duy trì hiệu năng tối ưu.

Sau khi vệ sinh tấm pin, nhân vật thứ hai mà bạn muốn dành sự chăm sóc đặc biệt đó là

Việc bảo dưỡng xuất phát từ những lỗi thường xảy ra cho inverter :

• Mã lỗi cảnh báo bất thường từ inverter

• Các dấu hiệu hư hại bên ngoài inverter

• Mối nối bị lỏng lẻo, móp méo.

• Inverter xuống cấp khi chịu mưa nắng trong thời gian dài

• Terminal bị quá nhiệt
• Bụi bẩn bám vào lỗ thoát nhiệt inverter

Trường hợp 1 : Inverter không hoạt động

• Công tắc DC / inverter bị hư hỏng. Đưa inverter của bạn đến trung tâm bảo hành bảo trì là phương án an toàn nhất.

• Terminal DC/AC bị lỏng. kiểm tra các terminal đấu nối DC và AC

 Trường hợp 3 : Hệ thống phát điện yếu hơn so với lần kiểm tra cùng kỳ trước

• Tấm pin bị bụi bẩn hoặc che bóng. Làm sạch và loại bỏ che bóng khỏi giàn pin mặt trời.

• Hư hỏng tấm pin, junction box do hệ quả của giông bão hoặc sét đánh. Kiểm tra điện áp và dòng điện tại combiner box kiểm tra diode bypass của các tấm pin.

• Hư hỏng cầu chì, dây dẫn, thiết bị đóng cắt bảo vệ. kiểm tra và thay thế thiết bị

 Trường hợp 4 : Giàn pin không có điện áp / hệ thống không đẩy điện ra lưới

• Không có điện áp DC ở ngõ vào của inverter. CB hoặc dao cách ly DC ở trạng thái mở, kiểm tra thiết bị cắt lọc sét ( bị hỏng dẫn đến dẫn ngắn mạch nguồn DC xuống đất ), kiểm tra kết nối giàn pin, dây dẫn chạm chập. Mở combiner box kiểm tra điện áp các string.

• Có điện áp DC nhưng inverter không hoạt động. cường độ nắng quá yếu.

• Có điện áp DC nhưng inverter không hoạt động phát điện ra lưới. Mất điện AC, hỏng cầu chì AC, hư hỏng thiết bị đóng cắt phía AC, chất lượng lưới điện AC nằm ngoài ngưỡng cho phép ( quá áp, mất pha, sóng hái lớn, thấp áp… )

 Những điểm cốt lõi khi bảo trì inverter hòa lưới

• Đảm bảo inverter đặt tại nơi thoáng khí
• Đảm bảo ánh sáng trực tiếp không chiếu vào inverter

• Kiểm tra làm sạch bộ lọc bụi nếu cần thiết
• Kiểm tra cổng kết nối DC/AC
• Kiểm tra dấu hiệu bất thường trên board mạch của inverter
• Kiểm tra nối đất cho inverter
• Kiểm tra cầu chì / chống sét của inverter
• Thời gian bảo trì trước 7h sáng và sau 5h chiều để tránh tổn thất về điện năng hệ thống thu được.

Sau quá trình bảo trì inverter bạn sẽ tiếp đến những phần quan trọng còn lại

Giúp bạn xác định hiểm họa có thể xảy đến cho hệ thống ở mức độ tổng quát sau khi bạn bảo trì hai thành phần chính là tấm pin và inverter.

Lỗi hở mạch

Thường xảy ra khi dây dẫn bị đứt trong quá trình thi công và vận hành do các yếu tố vật lý tác động. Bạn xác định thông qua phương pháp đo thông mạch dây dẫn. Nếu điện trở tăng lên cao đồng nghĩa dây dẫn bị hở mạch.

Sự cố ngắn mạch

Xảy ra khi hai dây bị hư hỏng cách điện chạm chập vào nhau tạo ra dòng điện lớn gây phát nhiệt và hư hỏng dây dẫn. Sử dụng phương pháp đo thông mạch hai dây dẫn bạn thường nhận được giá trị điện trở nhỏ hoặc bằng 0.

Sự cố chạm đất

Khi dây dẫn bị đứt và chạm xuống đất gây nguy hiểm GIẬT ĐIỆN cho người vận hành bảo trì hệ thống. 

Thiết bị đóng cắt bảo vệ hư hại

Lỗi lắp đặt dây dẫn

Ngoài ra vòng lặp DC lớn ( khoảng không gian giữa dây + và - của một string ) thu hút lượng sét cảm ứng khi có sét đánh gần khu vực giàn pin. Xung sét truyền dẫn theo đường dây DC làm hư hỏng các thiết bị của bạn ( thiết bị đóng cắt, inverter… ).

Do đó kiểm tra và bố trí lại dây dẫn giảm tối đa diện tích vòng lặp giúp bạn an tâm khi hệ thống nằm ở khu vực có mật độ sét lớn.

Tủ điện

Sử dụng ốc siết cáp tại vị trí dây ra vào tủ điện giúp cố định dây dẫn, tạo độ kín cho tủ tránh côn trùng và nước xâm nhập vào bên trong tủ điện.

Bố trí gọn gàng dây dẫn giúp bạn thuận tiện trong quá trình vận hành, kiểm tra và xử lý sự cố. Sử dụng dây rút để làm gọn dây dẫn là một phương pháp hữu ích dành cho bạn.

Hệ thống khung giàn giá đỡ

Đảm bảo hệ thống khung giàn đặt tại vị trí chịu lực tốt, kiểm tra nối đất giàn khung để đảm bảo an toàn cho người vận hành và bảo trì hệ thống.

Tránh để các kết cấu ăn mòn điện hóa lắp đặt chung với nhau ( Ví dụ như sắt và đồng )

Kiểm tra các vết rỉ sét và hư hỏng trên khung giàn, siết lại các vị trí ốc cố định nếu cần.

Hệ thống nối đất

Kiểm tra hệ thống nối đất đảm bảo an toàn cho người vận hành hệ thống khi có sự cố chạm vỏ hoặc rò rỉ điện trên tấm pin, inverter, tủ điện…

Đo đạc điện trở nối đất, kiểm tra các vị trí đấu nối dây nối đất ( PE ) với thiết bị và giàn khung, máng cáp.

Và cuối cùng là một trong những vấn đề bạn có thể kiểm tra được mỗi ngày ngay trên điện thoại của bạn

Hệ thống giám sát điện mặt trời

Theo dõi hệ thống giám sát mỗi ngày giúp bạn phát hiện sớm và chuẩn đoán, khắc phục sự cố có thể xảy đến với hệ thống điện mặt trời.

Các thông số sau trên phần mềm giám sát giúp bạn biết trạng thái hệ thống ( số lượng thông số thay đổi tùy theo từng hãng )

• Sản lượng điện hệ thống theo thời gian thực
• Sản lượng điện hệ thống tạo ra theo ngày / tháng / năm

• Điện áp DC/AC tối đa
• Dòng điện DC/AC tối đa
• Số giờ hoạt động của hệ thống
• Tần số điện áp nhỏ nhất và lớn nhất
• Hiệu suất hiện tại của hệ thống
• Lỗi và cảnh báo xảy ra với hệ thống